v سرطان معده؛ ارمغان مصرف زیاد نمک
· سرطان معده چهارمین سرطان رایج در جهان است.
· در کشور ما سرطان معده از سرطان های شایع می باشد.
· مصرف زیاد نمک، غذاهای پرنمک و تنقلات شور می‌تواند مخاط معده را تخریب کند و این اتفاق یکی از راههای ایجاد سرطان معده است.
· مطالعات نشان می‌دهند که مصرف مواد غذایی پر نمک، شانس ابتلا به سرطان معده را در جامعه افزایش می دهد.
· همیشه مصرف بالای نمک به معنی مصرف غذاهای شور نیست. درصد بالایی از نمکی که روزانه مصرف می‌کنیم، نمک پنهان است که درون مواد غذایی گوناگون وجود دارد.
· نان، انواع گوشت‌های فرآوری شده مانند همبرگر، سوسیس، کالباس، گوشت و ماهی نمک‌سود شده و همچنین خیارشور، انواع ترشی‌ها و شورها، پنیر و خشکبار بوداده نمک زیادی دارند.
· توصیه شده است که مصرف روزانه نمک کمتر از 5 گرم یعنی حداکثر معادل یک قاشق مرباخوری باشد.
بر اساس مطالعات، شانس ابتلا به سرطان در کسانی که روزانه 12 تا 15 گرم نمک مصرف می کنند بیشتر است.
v اهمیت کاهش مصرف نمک در سلامت کودکان
· عادات غذایی در دوران کودکی و به ویژه در سنین 5-2 سالگی شکل می‌گیرند. با توجه به اینکه سلیقه های غذایی در این دوران پایه‌گذاری می‌شوند و تا سال ها پایدار می‌مانند، بنابراین عادات غذایی سالم را باید از دوران کودکی پایه ریزی نمود.
· یکی از راههای کنترل و پیشگیری از فشار خون بالا در کودکان، کاهش دریافت نمک مصرفی آنهاست.
· نمک از طرق مختلف مانند مراحل تهیه و پخت غذا، مصرف انواع سوپ های آماده، شورها و ترشی ها، کنسروها، سوسیس، کالباس و همبرگر و تنقلات شور مانند چیپس و فرآورده های غلات حجیم شده دریافت می شود.
· یکی از مهمترین دلایل مصرف زیاد نمک، عادت به طعم شور است. با کاهش مصرف نمک، ذائقه به غذای کم نمک عادت می کند.
· محیط خانواده (خواهر و برادران بزرگتر، عادات و رفتارهای غذایی والدین، محیط صرف غذا)، مسائل اجتماعی (اشتغال مادران، صرف حداقل یک وعده غذا یا بیشتر در مهد کودک و مدرسه، استفاده از غذاهای آماده و...) و پیام های رسانه ها به ویژه تبلیغات تلویزیونی نقش مهمی در دریافت و عادات غذایی کودکان دارند.
· حداکثر میزان توصیه شده مصرف نمک برای کودکان، کمتر از 3 گرم در روز است و البته همین مقدار نمک نیز باید یددار و تصفیه شده باشد.
· ید یکی از مواد مغذی ضروری برای رشد و تکامل کودکان است، به طوری که کمبود آن موجب کاهش بهره هوشی می‌شود.
· هنگام پخت غذای کمکی و نیز هنگام دادن غذا به کودک، از نمک استفاده نکنید تا ذائقه او به طعم شور عادت نکند.
v توصیه هایی برای کاهش مصرف نمک در کودکان بالاتر از یکسال:
· غذای خانواده را با نمک کم تهیه کنید.
· از گذاشتن نمکدان در سفره خودداری کنید.
· برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک از سبزی های معطر تازه یا خشک مانند نعناع، مرزه، ترخون و ریحان، و یا اقلامی همچون سیر، پیاز و آب لیموترش یا نارنج تازهاستفاده کنید.
· مصرف سوپ های آماده، سس ها و محصولات فرآوری شده‌ای همچون فست فودها (پیتزا، همبرگر، سوسیس، کالباس و...) را در برنامه غذایی کودکانبه حداقل برسانید.
· از غذاهای کنسرو شده مانند کنسرو ماهی تون در برنامه غذایی روزانه استفاده نکنید.
· مصرف انواع شورها و ترشی‌ها را در برنامه غذایی روزانهکاهش دهید.
· از تنقلات شور (فراورده های غلات حجیم شده، چیپس، چوب شور و سایرتنقلات کم ارزش و شور) در برنامه غذایی کودک استفاده نکنید.
· از ذرت و حبوبات بوداده خانگی کم‌نمک مانند عدس برشته شده کم‌نمک و مغزهایی مانند گردو، فندق و بادام (خام و بدون نمک) به عنوان میان وعده در برنامه غذایی روزانه استفاده کنید.
· از پنیر و دوغ کم نمک در برنامه غذایی روزانه کودکان استفاده کنید.
v چگونه میزان نمک مصرفی خود را کنترل کنیم؟
· هنگام طبخ غذا مقدار نمک کمتری اضافه کنید.
· سرسفره از نمکدان استفاده نکنید.
· غذاهای کنسرو شده و بسیاری از مواد غذایی بسته بندی شده و آماده دارای مقادیر زیادی نمک هستند. به همین دلیل بهتر است مصرف این گونه مواد غذایی را محدود کنید.
· برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک در تهیه غذاها، به جای نمک از سبزی های تازه، سیر، آب لیموترش، آب نارنج، آویشن، شوید و ... استفاده کنید.
· مصرف آجیل شور، چیپس، فراورده‌های غلات حجیم شده، انواع شور و ترشی، ماهی دودی، سوسیس و کالباس را کاهش دهید.
· جوش شیرین که برای ورآمدن و پف کردن انواع نان و کیک به کار می رود، دارای مقدار زیادی سدیم است. بنابراین در افرادی که به علت بیماری محدودیت مصرف نمک دارند، مصرف محصولات غذایی حاوی جوش شیرین هم باید بسیار محدود یا قطع شود.
· در برچسب بعضی مواد غذایی، مقدار سدیم موجود در 100 گرم از ماده غذایی ذکر شده است. برای تبدیل مقدار سدیم به نمک باید آن را در عدد 5/2 ضرب کنید.
کلمات کلیدی:
